ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို နားလည်ခြင်း အပိုင်း-5

https://sarphat.com/posts?id=2004

ယခင်အပိုင်းကို အထက်ပါ Link တွင်ဖတ်ရှုပါ။

?ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဖြစ်စေနိုင်သော အကြောင်းရင်းများ

 Demand-Pull Inflation

ကုန်ပစ္စည်းများနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများအတွက် စုစုပေါင်းဝယ်လိုအားသည် စုစုပေါင်းရောင်းလိုအားထက် ကျော်လွန်သွားသောအခါတွင် စျေးကွက်အတွင်း ဈေးနှုန်းများမြင့်တက်စေပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဖြစ်ပေါ်လာရသည်။ ခိုင်မာတိကျ‌သော စားသုံးသူအသုံးစရိတ်၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတိုးမြှင့်မှု၊ အစိုးရလှုံ့ဆော်မှုအစီအစဉ်များနှင့် တိုးချဲ့ငွေကြေးမူဝါဒကဲ့သို့သော အကြောင်းရင်းများသည် ဝယ်လိုအားများ‌စေပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဘက်သို့ ဦးတည်သွားလေ့ရှိသည်။

Cost-Push Inflation

လုပ်အားခ သို့မဟုတ် ကုန်ကြမ်းများကဲ့သို့ ထုတ်လုပ်မှုကုန်ကျစရိတ်များ တိုးများလာသောအခါတွင် ကုန်ကျစရိတ်များ မြင့်တက်ပြီးငွေကြေးဖောင်းပွမှု ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ ကုမ္ပဏီများအနေဖြင့်လည်း မြင့်မားသောစျေးနှုန်းဖြင့်သာ စားသုံးသူများထံ ရောင်းချလာကြသည်။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို မြင့်တက်စေသည့် အကြောင်းရင်းများတွင် စွမ်းအင်စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်း၊ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ပြတ်တောက်ခြင်း၊ လုပ်သားရှားပါးမှု၊ သို့မဟုတ် ငွေကြေးတန်ဖိုးကျဆင်းမှုနှင့် သွင်းကုန်စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်းတို့လည်း ပါဝင်သည်။

ငွေကြေးဆိုင်ရာအချက်များ

ဗဟိုဘဏ်များအနေဖြင့် ငွေကြေး‌ဈေးကွက်အတွင်း မရေရာသော ထောက်ပံ့မှုများပြုလုပ်ခြင်းသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဗဟိုဘဏ်များသည် ငွေကြေးမူဝါဒဖြေလျှော့ခြင်း သို့မဟုတ် အတိုးနှုန်းလျှော့ချခြင်းကဲ့သို့သော အတိုင်းအတာများဖြင့် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုကို တိုးမြှင့်သောအခါ စီးပွားရေးတွင် ပိုလျှံနေသော ငွေဖြစ်လွယ်မှုများသည် အသုံးစရိတ်မြင့်တက်မှုနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။

ခန့်မှန်းချက်‌ဒေတာများ

ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဖြစ်နိုင်သည့် ခန့်မှန်းချက်‌ဒေတာများသည် အမှန်တကယ်ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်းကိုတွက်ချက်ရာတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်ပါသည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် စားသုံးသူများသည် အနာဂတ်တွင် စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းလေ့ရှိသည်။ ၎င်းတို့၏ ခန့်မှန်းချက်ဒေတာများကို လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ချိန်ညှိခြင်းများကြောင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဒိုင်းနမစ်များကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ ဗဟိုဘဏ်များသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုခန့်မှန်းချက်
ဒေတာများကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်လေ့ရှိပြီး ၎င်းတို့ကို ထိထိရောက်ရောက်စီမံခန့်ခွဲရန် မဟာဗျူဟာ၊ နည်းဗျူဟာများကို အသုံးပြုကြသည်။

Supply-Side Shocks

သဘာဝဘေးအန္တရာယ်များ၊ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး ဖြစ်ရပ်များ သို့မဟုတ် ထုတ်လုပ်မှုနှင့် ဖြန့်ဖြူးရေးကွန်ရက်များ ပြတ်တောက်မှုများကဲ့သို့သော ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်အပေါ် ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ကုန်စည်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ ထောက်ပံ့ရာ၌ ယာယီပြတ်တောက်မှု သို့မဟုတ် အနှောင့်အယှက်များ ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ အဆိုပါ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်အ‌ပေါ်ခြိမ်းခြောက်မှုများသည် ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာနိုင်ပြီး ရေတိုတွင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေသည်။

Exchange Rate

နိုင်ငံခြားငွေလဲနှုန်းပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများသည် တင်သွင်းလာသော ကုန်ပစ္စည်းနှင့် ဝန်ဆောင်မှုများ၏ ဈေးနှုန်းများကို ထိခိုက်စေပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ပြည်တွင်းငွေကြေးတန်ဖိုး ကျဆင်းခြင်းသည် သွင်းကုန်စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်စေပြီး ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည့်အတွက် ခိုင်မာသောငွေကြေးဖြစ်ရန် ကြိုးပမ်းရာတွင် ဆန့်ကျင်ဘက်အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပါသည်။

အစိုးရမူဝါဒများ

အစိုးရများနှင့် ဗဟိုဘဏ်များမှ အကောင်အထည်ဖော်သော ဘဏ္ဍာရေးနှင့် ငွေကြေးမူဝါဒများသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အစိုးရအသုံးစရိတ်တိုးမြှင့်ခြင်း သို့မဟုတ် အခွန်ဖြတ်တောက်ခြင်းကဲ့သို့သော တိုးချဲ့ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒများသည် ဝယ်လိုအားနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို မြင့်တက်‌နိုင်သည်။ အလားတူ၊ အတိုးနှုန်းနည်းပါးခြင်း သို့မဟုတ် အရေအတွက်ဖြေလျှော့ခြင်းကဲ့သို့သော လိုက်လျောညီထွေရှိသော ငွေကြေးမူဝါဒများသည် အသုံးစရိတ်မြင့်တက်ခြင်းနှင့် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။

ငွေကြေးဖောင်းပွမှုဖြစ်စေနိုင်သော အကြောင်းရင်းအမျိုးမျိုးကို နားလည်သဘောပေါက်ခြင်းသည် မူဝါဒချမှတ်သူများ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် စီးပွားရေးအသိုက်အဝန်းတွင် အပြောင်းအလဲများကို ထိရောက်စွာ တုံ့ပြန်နိုင်သည့်အပြင် ငွေကြေးဖောင်းပွမှု၏ နောက်ခံအကြောင်းရင်းများကို ဖော်ထုတ်ခြင်းဖြင့် သက်ဆိုင်သူများသည် ငွေကြေးဖောင်းပွမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် ‌ဈေးကွက်အတွင်းဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် သင့်လျော်သောမူဝါဒအစီအမံများနှင့် မဟာဗျူဟာများကို အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

#လင်းမြိုင်

ဆက်လက်ဖော်ပြပါဦးမည်...