တစ်သံတည်းထွက်နေသော "အမေ" ဆိုသည့်ဝေါဟာရ

ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဘာသာစကားအမျိုးမျိုး၊ ဝေါဟာရအမျိုးမျိုးနှင့် အသံထွက်အမျိုးမျိုး ကွဲပြားနေသည်မှာမှန် သော်လည်း အချို့ဝေါဟာရများ၏ အသံထွက်မှာဖြင့် ထူးဆန်းစွာပင် တူညီသယောင်ရှိနေပါသည်။
ထိုထိုသော ဝေါဟာရများထဲမှ "အမေ(သို့)မေမေ" ဟူသော ဝေါဟာရသည်လည်း တစ်ခုအပါအဝင်ပင်ဖြစ်သည်။ "အမေ(သို့)မေမေ" ဟူသောဝေါဟာရသည် ကမ္ဘာပါ်ရှိဘာသာစကားအများစုတွင် တူညီသောအသံထွက်အုပ်စုများ ရှိကြသည်။
ဗမာစကားကိုပင် အခြေခံ၍ပင် အသံထွက်အုပ်စုကို ခွဲခြားနိုင်ပါသည်။ "မေမေ"ဟူသောဝေါဟာရကိုယူ၍ "မ" (သို့) "m" အသံထွက်သောအုပ်စု၊ "အမေ" ဟူသောဝေါဟာရကိုယူ၍ "အ" (သို့) "a,e,i,o,u" အသံထွက်အုပ်စုဟူ၍ခွဲခြားနိုင်သည်။ ယင်းတို့တွင် "မ" အသံထွက်အုပ်စုသည်အများဆုံးဖြစ်သည်။ သာဓကများအနေဖြင့်
ပါဠိဘာသာစကားတွင် -
မာတာ ဟူ၍လည်းကောင်း၊

တိုင်းရင်းသားဘာသာစကားဖြစ်သည့်
ရှမ်းဘာသာစကားတွင် -
မႄႈ (မယ့်)

ကရင်ဘာသာစကားတွင် -
မိ/အမိ (မိုး/အမိုး)

မွန်ဘာသာစကားတွင် -
မိ (မိ)
စသည်တို့အပြင်

တရုတ်ဘာသာစကားတွင် ?? -
妈妈 (mama/မာ့းမာ)

ဟိန္ဒူဘာသာစကားတွင် ?? -
माँ (ma/မား)

ဘင်္ဂါလီဘာသာစကားတွင် ?? -
মা (ma/မား)

ထိုင်းဘာသာစကားတွင် ?? -
แม่ (Mæ̀ / မယ့်)

ဗီယက်နမ်ဘာသာစကားတွင် ?? -
mẹ (မယ့်)

ခမာဘာသာစကားတွင် ?? -
ម្តាយ (mteay / မုတိုင်)

အာရဗီဘာသာစကားတွင် ?? -
ماما (mama/ မားမား)

အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားတွင် ?? -
mother (မားတား)

လက်တင်ဘာသာစကားတွင် -
mater (မတာ)

ပြင်သစ်ဘာသာစကားတွင် ?? -
mère (မဲ)

ဂျာမန်ဘာသာစကားတွင် ?? -
Mutter (မိုတာ)

အီတလီဘာသာစကားတွင် ?? -
madre (မာဒရဲ)

ဂရိဘာသာစကားတွင် ?? -
μητέρα (မီတဲရာ)

ရောမဘာသာစကားတွင် -
mamă (မာမာ)

ရုရှားဘာသာစကားတွင် ?? -
мать (မက်)

ဒိန်းမက် ??၊‌ နော်ဝေ ??၊ ဆွီဒင် ?? ဘာသာစကားတို့တွင် -
mor (မော်)

ဒတ်(ခ်ျ)ဘာသာစကားတွင် ?? -
moeder (မုတာ)


ပိုလန်ဘာသာစကားတွင် ?? -
matka (မတ်က)

ပေါ်တူဂီဘာသာစကားတွင် ?? -
mãe (မွိန်)

ယူကရိန်းဘာသာစကားတွင် ?? -
мати (မာတိ)
စသည့် လူသိများသော ဘာသာစကားများသာမက အခြား လူသိနည်းသောနိုင်ငံဘာသာစကားနှင့် ဒေသိယဘာသာစကားများစွာ သည် "မ" (သို့) "m" အသံအုပ်စုတွင်ပါဝင်နေပါသည်။

"အ" (သို့) "a,e,i,o,u" အသံထွက်အုပ်စုသည်လည်း "မ" (သို့) "m" အသံအုပ်စုကဲ့သို့ မများသော်လည်း၊၎င်း၏ အချို့တစ်ဝက်မျှ ရှိပါသည်။ သာဓကအနေဖြင့်
ကချင်ဘာသာစကားတွင် -
Anu (အနူး)

ကရင်ဘာသာစကားတွင် -
အမိ (အမိုး)

ရခိုင်ဘာသာစကားတွင် -
အမိ (အမိ)
စသည်တို့အပြင်

ဂျပန်ဘာသာစကားတွင် ?? -
お母さん (Okāsan/အိုခစံ)

ကိုရီးယားဘာသာစကားတွင် ?? -
어머니 (eomeoni/အိုမာနီ)

အင်ဒို ?? နှင့် မလေး ?? ဘာသာစကားတို့တွင်လည်း -
ibu (အီပူ)

ဟန်ဂေရီဘာသာစကားတွင် ?? -
anya (အန်ယ)

တူရကီဘာသာစကားတွင် ?? -
அம்மா (Am'mā/ အမာ)

လာအိုဘာသာစကားတွင် ?? -
ແມ່ (aem/ အယန်)

နီပေါဘာသာစကားတွင် ??-
आमा (ama/အားမား)
စသည့် ဘာသာစကားများသာမက အခြားလူသိနည်းဘာသာစကားများစွာသည်လည်း ဤအသံအုပ်စုတွင်ပါဝင်နေပါသေးသည်။
ဤအသံအုပ်စု(၂)စု ထဲတွင်မပါဝင်သည့် အခြားအသံထွက် ဝေါဟာရများသည်လည်း အနည်းအကျဉ်းမျှ ကျန်ရှိနေပါသေးသည်။

➡️သို့ဖြစ်လျှင် အဘယ်ကြောင့် ယခုကဲ့သို့ အသံထွက်ချင်း ဆင်တူယိုးမှားဖြစ်နေပါသနည်း။
ယခုမေးခွန်းအတွက် တိကျသေချာသော အဖြေမရှိပါ။ သို့သော် ပညာရှင်အများစုလက်ခံထားသော အယူအဆတစ်ရပ် မှာ - ဘာသာစကားများစတင်ဖြစ်ပေါ်ခါစ ကမ္ဘာဦးကာလ၌ ကလေးငယ်များက ၎င်းတို့မိခင်အား စတင်ခေါ်သောအသံကို အစွဲပြု၍ "အမေ" ဟူသောဝေါဟာရ၏ အသံထွက်ကို ဖန်တီးခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ နုနယ်သေးသော ကလေးငယ်တို့၏ ဌာန်၊ ကရိုဏ်းများအတွက် mom(မန်)၊ ma(မာ)၊ mae(မယ်)၊ a(အာ)၊ i(အီ)၊ o(အို) စသည့်အသံများက ပြုလုပ်ရလွယ်ကူသောကြောင့် ၎င်းတို့သည် ကလေးငယ်များပထမဆုံး ထွက်သည့်အသံ ဖြစ်သည်။
ထိုအသံများကို အစွဲပြု၍ "မိခင်" ဟူသောဝေါဟာရ ၏ အသံထွက်ကို လူ့အဖွဲအစည်းအသီးသီးက သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်ဟု ပညာရှင်အများစုကလက်ခံထားကြသည်။ သို့သော်လည်း လူသားအားလုံးသည် လူမျိုးစုတစ်ခုတည်းမှ ဆင်းသက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သောကြောင့် ယခုကဲ့သို့ဖြစ်ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု လက်ခံထားကြသူများလည်းရှိ၏။ စာဖတ်သူအနေဖြင့်လည်း မည်ကဲ့သို့ထင်မြင်ပါသနည်း။