ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာ ပျက်စီးခဲ့တဲ့ AWS Data Center စနစ်ချွတ်ယွင်းမှုကြီး

Byline: မင်းခန့်အောင် (နည်းပညာသုံးသပ်သူ)
Published on: အောက်တိုဘာလ ၂၁ ရက်၊ ၂၀၂၅

မနေ့က မနက် (အောက်တိုဘာ ၂၀၊ ၂၀၂၅) မှာ သင့်ရဲ့ App တွေ ရုတ်တရက် အလုပ်မလုပ်တော့တာ၊ Website တွေ ဖွင့်မရဖြစ်သွားတာမျိုး ကြုံတွေ့လိုက်ရပါသလား။ သင်တစ်ယောက်တည်း ကြုံခဲ့ရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဟာ သင့်အင်တာနက်လိုင်း ကျသွားတာမဟုတ်ဘဲ၊ အင်တာနက်ကမ္ဘာကြီးရဲ့ ကြီးမားတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု ခေတ္တရပ်တန့်သွားခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

Canva မှာ ဒီဇိုင်းဖိုင်တွေ ဖွင့်မရဖြစ်နေတဲ့ Designer တွေ၊ Roblox ထဲ ဝင်မရလို့ စိတ်ညစ်နေတဲ့ Gamer တွေ၊ Slack မှာ အလုပ်ကိစ္စပြောမရတော့တဲ့ Office ဝန်ထမ်းတွေကနေ Zoom Meeting တက်မရသူတွေအထိ၊ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းက နာမည်ကြီး Platform ပေါင်းများစွာ တစ်ပြိုင်နက်တည်း ပြိုကျသွားခဲ့ပါတယ်။
တရားခံကတော့ Amazon Web Services (AWS) ပါ။

AWS ဆိုတာဘာလဲ? ဘာကြောင့် ဒီလောက် အရေးကြီးတာလဲ?

AWS ကို ရိုးရိုးရှင်းရှင်း နားလည်အောင်ပြောရရင် "အင်တာနက်ရဲ့ ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကြီး" ပါပဲ။

ကျွန်တော်တို့အိမ်တွေက မီးကို ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကနေ ယူသုံးသလို၊ ကမ္ဘာပေါ်က App တွေ၊ Website တွေ၊ Online Game တွေ အများစုဟာ သူတို့ရဲ့ စနစ်တွေလည်ပတ်ဖို့အတွက် လိုအပ်တဲ့ ကွန်ပျူတာစွမ်းအား (Processing)၊ မှတ်ဉာဏ် (Storage) နဲ့ အခြားဝန်ဆောင်မှုတွေကို AWS လို Cloud ကုမ္ပဏီကြီးတွေဆီကနေ ငှားရမ်းအသုံးပြုကြရပါတယ်။

ဒီနေ့မှာတော့ အဲ့ဒီအဓိက ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကြီးတစ်ခုဖြစ်တဲ့ AWS ရဲ့ US-EAST-1 (North Virginia) data center မှာ စနစ်ချို့ယွင်းမှုကြီး ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ အင်တာနက်ရဲ့ အဓိကမီးခလုတ်ကြီးတစ်ခု ပျက်သွားသလိုပါပဲ။

တကယ့်ပြဿနာက ဘာဖြစ်ခဲ့တာလဲ? (ရိုးရှင်းသော ရှင်းလင်းချက်)

AWS ရဲ့ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်အရ၊ ပြဿနာက DNS (Domain Name System) နဲ့ ဆက်စပ်နေပါတယ်။
DNS ကို "အင်တာနက်ရဲ့ ဖုန်းနံပါတ်စာအုပ်" လို့ မြင်ယောင်ကြည့်ပါ။ သင်က Canva.com ကို ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါ၊ DNS က "Canva ရဲ့ data တွေက ဒီနေရာမှာ (IP Address ......) ရှိတယ်" လို့ လမ်းညွှန်ပေးရပါတယ်။

ဒီနေ့ဖြစ်သွားတဲ့ ပြဿနာက App တွေက သူတို့ရဲ့ အရေးကြီး data တွေ သိမ်းထားတဲ့ DynamoDB (Database ကြီးတစ်ခု) ဆီကို သွားရမယ့်လမ်းကြောင်းကို အဲ့ဒီ "ဖုန်းနံပါတ်စာအုပ်" (DNS) က ခေတ္တ ရှာမတွေ့တော့တာပါပဲ။

ရလဒ်ကတော့ Data တွေက AWS မှာ လုံလုံခြုံခြုံ ရှိနေပေမယ့်၊ App တွေက အဲ့ဒီ Data တွေကို ဘယ်လိုလှမ်းယူရမှန်းမသိဘဲ လမ်းပျောက်သွားတာပါ။ ဒါကြောင့် သင့်ရဲ့ Canva ဒီဇိုင်းတွေ၊ Snapchat မက်ဆေ့ချ်တွေ၊ Roblox ထဲက ပစ္စည်းတွေကို ခေတ္တ ဝင်ကြည့်လို့မရ ဖြစ်သွားရတာပါ။

ဒီပြဿနာက ကျွန်တော်တို့ကို ဘာသင်ခန်းစာပေးခဲ့လဲ?

ဒီတစ်ခါပြတ်တောက်မှုက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ်ကမ္ဘာကြီး ဘယ်လောက်တောင် "ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု" (Centralized) ဖြစ်နေလဲဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း သတိပေးလိုက်တာပါပဲ။

1. ကုမ္ပဏီတစ်ခုတည်းအပေါ် မှီခိုမှု (Over-reliance): ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်း App တွေအားလုံးနီးပါးက AWS လို ဧရာမ Cloud ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခုတည်းပေါ်မှာပဲ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုလုံးကို တည်ဆောက်ထားကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံတစ်ခု ပျက်တာနဲ့ မြို့တစ်မြို့လုံး မီးပျက်သလို Domino Effect ဖြစ်သွားတာပါ။
2. Local Backup ရဲ့ အရေးပါမှု: "Cloud ပေါ်မှာပဲ ရှိတယ်" ဆိုတာ အမြဲတမ်း စိတ်မချရပါဘူး။ အထူးသဖြင့် Canva Designer တွေအနေနဲ့ ကိုယ့်ရဲ့ အရေးကြီးဒီဇိုင်းတွေကို ကိုယ့်စက်ထဲမှာ (PNG, PDF, or External Drive) Local Backup အဖြစ် အမြဲသိမ်းဆည်းထားဖို့ အရေးကြီးကြောင်း မီးမောင်းထိုးပြလိုက်တာပါပဲ။
3. အခြားရွေးချယ်စရာ (Alternatives) များကို သိထားပါ: Canva သုံးမရတဲ့အချိန်မှာ ခေတ္တအစားထိုးသုံးနိုင်မယ့် Figma, Adobe Express တို့လို၊ Slack ပြတ်တောက်ချိန်မှာ သုံးနိုင်မယ့် Discord, Telegram တို့လို အခြားရွေးချယ်စရာတွေကို သိထားခြင်းက အလုပ်မပျက်အောင် ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။
4. Offline Mode ရဲ့ တန်ဖိုး: App တိုင်းက အင်တာနက် အမြဲတမ်းလိုအပ်နေတာမျိုးထက်၊ အင်တာနက်မရှိချိန်မှာပါ အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အလုပ်လုပ်နိုင်တဲ့ (Offline Mode) software တွေရဲ့ တန်ဖိုးကို ဒီဖြစ်ရပ်က ပိုမြင်သာစေခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိအခြေအနေနှင့် ဘာတွေလုပ်သင့်သလဲ?

သတင်းကောင်းကတော့ AWS အင်ဂျင်နီယာတွေက အဓိက DNS ပြဿနာကို ဖြေရှင်းပြီးဖြစ်လို့ ဝန်ဆောင်မှုအများစုဟာ ပုံမှန်အခြေအနေကို တဖြည်းဖြည်း ပြန်ရောက်ရှိနေပါပြီ။ (ဒါပေမဲ့ App အချို့ နှေးနေသေးတာမျိုးတော့ ရှိနိုင်ပါတယ်)။

ဒီလိုအချိန်မှာ အသုံးပြုသူတွေအနေနဲ့ စိတ်ရှည်ရှည်နဲ့ စောင့်ဆိုင်းပေးဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။ App ကို Uninstall/Reinstall လုပ်ခြင်း၊ Password အကြိမ်ကြိမ် ပြန်ရိုက်ခြင်းတွေက ပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

နိဂုံးချုပ်ရရင်၊ ဒီနေ့ဖြစ်ရပ်ဟာ မြန်မာပြည်နဲ့ မိုင်ထောင်ချီဝေးတဲ့ ဗာဂျီးနီးယားက Data Center တစ်ခုရဲ့ ချို့ယွင်းမှုသေးသေးလေးက ကျွန်တော်တို့ရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝ၊ စီးပွားရေး၊ ဖျော်ဖြေရေးကဏ္ဍအားလုံးကို ဘယ်လို ရပ်တန့်သွားစေနိုင်လဲဆိုတာကို ပြသလိုက်တဲ့ သတိပေးခေါင်းလောင်းသံတစ်ခုပါပဲ။