၀န်ထမ်းတစ်ယောက် ဘယ်လောက် တန်သလဲ

စီမံခန့်ခွဲသူတွေ အနေ နဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် လုပ်ငန်းရှင်တွေ အနေနဲ့ပဲဖြစ်ဖြစ် မိမိတို့ရဲ့တန်ဖိုး အရှိဆုံး ပိုင်ဆိုင်မှုဟာ ဝန်ထမ်းကောင်းတွေပဲ ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို လက်ခံကြမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းကောင်း ဆိုတာ စာနဲ့ရေးရင် တော့ စကားလုံး သုံးလုံးထဲသာ ဖြစ်တယ်ဆိုပေမယ့် တကယ့် ဝန်ထမ်းကောင်း တစ်ယောက် ရဖို့ဆိုတာဟာ အတော်ကို မလွယ်တဲ့ ကိစ္စဆိုတာကိုလဲ လက်ခံရမှာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒ့ါအပြင် ဝန်ထမ်းအများကြီး ရှိတဲ့ လုပ်ငန်းစု ကြီးတွေမှာတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် လုပ်ရည်ကိုင်ရည် မကောင်းတာဟာ ရေတိုမှာ သိပ်ပြီး မသိသာသလို ဖြစ်ပေမယ့် ဝန်ထမ်းအနည်းငယ်သာ ရှိတယ့် ဖွံ့ဖြိုးစ ရပ်တည် တည်ထောင်စ လုပ်ငန်းငယ်လေးတွေမှာတော့ ဝန်ထမ်း တစ်ယောက်ဆို ဆိုသလောက် သက်ရောက်မှု ပေါင်းများစွာ ရှိတာကို တွေ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒီတော့ ဝန်ထမ်းကောင်းတွေရဖို့ဟာ သိပ်ကို အရေးကြီးပါတယ်။ လက်တွေ့မှာလဲ မဟာဗျူဟာတွေ နည်းဗျူဟာတွေ ဘယ်လောက်မိုးပျံအောင် ဆွဲနိုင်စဉ်းစားနိုင်ပါစေ ဒါတွေကို လိုက်လုပ်မယ့် အကောင်အထည်ဖော်မယ့် ဝန်ထမ်းဆိုတဲ့ လူမရှိရင် လုပ်ငန်းဟာ ကျဆုံးမယ် ဆိုတာဟာ မြေကြီးလက်ခတ် ဖတ်ဖတ်ဖတ်နဲ့မြည်သလို ဖြစ်နေမှာဖြစ်ပါတယ်။ . ဒ့ါကြောင့် လုပ်ငန်းရှင်တွေဟာ ဝန်ထမ်းကောင်းတွေရဖို့အတွက် ဝန်ထမ်းရွေးချယ်ခန့်အပ်ခြင်းနှင့် သင်ကြား လေ့ကျင့်ခြင်း များဆိုင်ရာဖက်ကို အသားပေး အာရုံစိုက်လာ ကြတာကိုလဲ တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။

အင်တာဗျူး လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အဆင့်မြင့် တင်တာ၊ interviewer တွေကို လေ့ကျင့်သင်ကြားတာ၊ လက်တွေ့နဲ့ကိုက်ညီတဲ့ work sample test တွေ ထည့်သွင်းလာတာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ Psycho Test တွေ စစ်ဆေးတာ အစရှိတဲ့နည်းလမ်းမျိုးစုံကို အသုံးပြု ကာ မိမိ အဖွ ဲ့အစည်းထဲကို ဝင်ရောက်လာမယ့် သူတွေကို ပိုက်စိပ်တိုက် ကာ စစ်ဆေးလာ ကြပါတော့တယ်။ . တစ်ဖက် ကလဲ လက်ရှိမိမိလုပ်ငန်းစုထဲမှာ အဖွဲ့အစည်းတွင်းမှာ ရှိနေနှင့်ပြီးသား ဝန်ထမ်းများကိုလဲ အရည်အသွေး များ ထပ်မံတိုးတက်လာစေဖို့၊ လုပ်ရည်ကိုင်ရည်များ ပိုမိုတိုးတက်လာဖို့၊ အပြောင်း အလဲ ရဖြစ်ပေါ်လာမယ့် အနာဂတ်ပြသနာများကို ကိုင်တွယ်နိုင်စွမ်းရှိဖို့၊ အမြတ်ပိုမို ရရှိဖို့၊ အဖွဲ့အစည်းကို တိုးချဲ့ကြီးထွားနိုင်ဖို့၊ အစရှိတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်မျှော်မှန်းချက်ပေါင်းများစွာနဲ့လက်ရှိဝန်ထမ်းများ ရဲ့အရည်အသွေး တွေကို အကဲဖြတ်လေ့လာတာတွေပြုလုပ်လာကြပါတော့တယ်။ ဒီလိုPerformance Management များကို ပြုလုပ်လာ ကြတဲ့ နေရာမှာ အရေးတကြီး သိဖို့လိုအပ်လာတာကတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် ရဲ ့Value လို့ခေါ်တဲ့ တန်ဖိုးပဲ ဖြစ်ပါတော့တယ်။

စီမံခန့်ခွဲ သူတိုင်း မန်နေဂျာတိုင်း ကလည်း ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် ရဲ့တန်ဖိုး ကို ခန့်မှန်းတွက် ချက်ရကာ ရာထူးတိုးများ ၊ လစာတိုး များ၊ နေရာ နှင့်တာဝန် ပြောင်းရွေ့ခြင်းများ၊ အလုပ်မှ နုတ်ပယ် ရပ်ဆိုင်းခြင်းများ ၊ အရည်အသွေးမြင့် သင်တန်း ပေးခြင်း များ၊ OJT လက်တွေ့ လေ့ကျင့်ခြင်းများ ကို သင့်လျော်လိုအပ်သလို စီစဉ် ဆောင်ရွက်ဖို့ပြင်ဆင်ကြရပါတော့တယ်။ မိမိ အဖွဲ့အစည်းအတွင်း က ဝန်ထမ်းတစ်ဦးချင်းစီရဲ ့တန်ဖို းမြင့်မား နေမှ လဲ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ရည်မှန်းချက်ကို ရရှိမှာ ဖြစ်သလို နောက်ထပ် ကြီးထွားဖွံ ဖြိုး ဖို့အတွက်လဲ အဆင်သင့် ဖြစ်စေမှာဖြစ်ပါတယ်။ . ဒါဆိုရင် ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့တန်ဖိုး Value ကို ဘာတွေနဲ့တိုင်းတာ တွက်ချက်ကြမလဲဆိုတာ ဆက်လေ့လာကြည့်ရအောင်ပါ။ .

(၁) Result based performance တစ်ချိန် တုန်း ကတော့ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့လုပ်ရည်ကိုင်ရည် အရည်အသွေး performance ကို ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့တန်ဖိုး value အဖြစ် ယူဆခဲ့ကြဖူးပါတယ်။ Performance ကို အဓိပ္ပာယ် ဖွင့် ဆို ချက် အများကြီး ဖွင့်ဆိုလေ့ရှိကြပေမယ့် အကောင်းဆုံး နဲ့အတိုဆုံး ပြောရရင်တော့ performance = Results x Actions/Behaviors လို့ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် ဟာ သူလုပ်ဆောင်ရမယ့် အလုပ်တွေကို ရလဒ်ကောင်း တွေရစေရဲ့လား။ အဲဒီရလဒ်ကောင်းတွေကိုရော အစဉ်အမြဲ ထိန်းသိမ်း ထားနိုင်ရဲ ့လား။ ရည်မှန်းချက် ရလဒ်တွေကို သတ်မှတ်ထားတဲ့ စည်းတွေဘောင်တွေထဲက အမြန်ဆုံးဖြစ်အောင်လုပ်နိုင် ရဲ့လား။ အစရှိတဲ့ မေးခွန်းတွေနဲ့Result ဆိုတဲ့ အပိုင်းကို တိုင်းတာမေးခွန်းထုတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရလဒ်ကောင်းတွေ ရလာရုံနဲ့တော့ Excellent performance ဖြစ်ပြီလို့ပြောလို့မရသေးပဲ အဲဒီဝန်ထမ်းရ ဲ့ အပြုအမူ လုပ်ဆောင်ချက်တွေ ကိုပါကြည့်ရှု ထည့်သွင်းဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ရလဒ်တွေ ဘယ်လောက်ကောင်း အောင် ရနေ ပေမယ့် လဲ စိတ်နေစိတ်ထား နဲ့အပြုအမူတွေ က ဆိုးရွားနေမယ်(ဥပမာ အမိန့်မနာခံတတ်တာ၊ စည်းကမ်းဖောက်ဖျက်တတ်တာ၊) ဆိုရင်လည်း အဆိုပါဝန်ထမ်းရဲ့performance ကို အမှတ်တွေ လျော့ခံရမှာဖြစ်ပါတယ်။ . ဒီလိုတွေတိုင်းတာဆုံးဖြတ်လို့ရလာတဲ့တိုင်းတာချက်တွေကို Employee တစ်ယောက်ရဲ့တန်ဖိုး Value တွေ အဖြစ် သတ်မှတ် ယူဆခဲ့ကြပါတယ်။
.
(၂) Current Performance + Future Potential ဒီဖက်ခေတ်မှာတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့ တန်ဖိုး ကို ဆုံးဖြတ်ရာမှာ အသစ်ထည့်သွင်းလာတဲ့အချက် တစ်ချက် ကတော့ Future potential ဆိုတဲ့ အချက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ Future Potential ဆိုတာကတော့ အနာဂတ် အလားအလာ လို့အနီးဆုံး ဘာသာပြန်ယူလို့ရနိုင်ပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့် ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် အတွက် နောင်လာမယ့် တစ်နှစ် နှစ်နှစ် သို့မဟုတ် ကာလ တစ်ခု အကြာမှာ ဘယ်အတိုင်းအတာ ထိ ရလဒ် ကောင်းResult တွေ မြင့်တင် အောင်မြင် နိုင်မယ်ဆိုတာကို ခန့်မှန်း မှန်းဆတိုင်း တာ ကြတဲ့ နည်းစနစ်ပဲဖြစ် ပါတယ်။ ဒီနည်းစနစ် ဟာ အသုံးဝင်သလို လက်ရှိ current performance တူနေတဲ့ ဝန်ထမ်းနှစ်ယောက် အနက်က ပိုမို သာလွန်မယ့် တစ်ယောက်ကို ရွေးချယ်ရတော့မယ့်ဆိုရင် ဒီ Future potential အမှတ်တွေ ဟာ သိပ်ကို အရေးသာ သွားစေမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒ့ါအပြင် အခုနောက်ပိုင်း မှာတော့ Company လုပ်ငန်းစုတွေဟာ အနာ ဂတ်အလားအလာ future potential ပိုကောင်းတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေကိုသာ ပိုအလိုရှိလာကြတာကိုတွေ့ရပါတယ်။ တရုတ်ပြည်ရဲ့ဘီလျံနာ ဂျက်မား ကတောင်မှ လူတစ်ယောက်ကို အင်တာဗျူးလုပ်ကြည့်လို့နောက်သုံးနှစ်နေရင် ကိုယ့်ရဲ့မန်နေဂျာ ဖြစ်နေနိုင်တယ်လို့ယူဆမိရင် အဲဒီလူ ကို အလုပ်ခန့်လိုက်ပါလို့ဆိုရိုးအဖြစ်တောင် ကျော်ကြားလာတာဟာ အဲဒီ future potential ကို ရည်ညွှန်း လာတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ . Future Potential ကို ဆုံးဖြတ်ရာမှာတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ဟာ နောင်အနာဂတ်မှာ company အတွက် အရေးပါ သူတစ်ဦး ဖြစ်လာနိုင်သလား။ သူဟာ အသစ်အသစ် သော စိန်ခေါ်မှု Challenges တွေကို လက်ခံ ယူလေ့ရှိသလား။ သူရဲ့သက်ဆိုင်ရာ Professional ပိုင်းမှာ စဉ်ဆက်မပြတ် တိုးတက်မှု ရှိနေသလား။ လုပ်ငန်းအတွက် နောက်ငါးနှစ်အကြာ မှာ သူရဲ့အသုံးဝင်မှု ဟာ လျော့ကျသွားမလား။ မြင့်တက်လာနိုင်သလား။ အစရှိတဲ့ မေးခွန်းတွေနဲ့ဆုံးဖြတ်လေ့ရှိကြပါတယ်။ . ဒီတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက်ရဲ့တန်ဖိုး Value ဟာ current performance + Future Potential အဖြစ်ကို ရောက်လာပါတော့တယ်။ .

(၃) Emotional Expense နာမည်ကျော် Forbes.com ရဲ့စာရေးသူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Cy Wakeman ကတော့ ဝန်ထမ်းတစ်ဦး ရဲ့တန်ဖိုး value ကို ဆုံးဖြတ် ရာမှာ နောက်ထပ် တစ်ချက်အဖြစ် ဝန်ထမ်းရဲ့emotional expense ကို ထည့် သွင်း တွက်ချက်ဖို့လိုအပ်ပါကြောင်း ထောက်ပြခဲ့ပါတယ်။ တစ်နည်းအားဖြင့်တော့ emotional cost လို့လဲ ပြောလေ့ ရှိပြီး ဝန်ထမ်းရဲ့စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ခံယူချက်တွေနဲ့သက်ဆိုင်ပါတယ်။ ဒီဝန်ထမ်း နဲ့အတူတူ အလုပ်လုပ်လိုက်ရတဲ့အတွက် သူ့ရ ဲ့team မှာ ဘာတွေ အကျိုးရှိသွားစေသလဲ။ သူ့ကြောင့် အဖွဲ့ဝင်တွေ ပျော်ရွင် ရယ်မောစေသလား။ စိတ်ညစ်ညူးသွားစေသလား။ အဖွဲ့အစည်းကို ထိခိုက်စေတဲ့ Negative information and negative thinking တွေကို ထုတ်ပေးနေသလား။

အပြောင်းအလဲ တစ်ခုခုလုပ်တိုင်း မဖြစ်နိုင်ပါဘူး မကောင်းပါဘူးလို့ပဲ အပြစ်ရှာနေတတ်သလား။ အစရှိတာတွေကိုမေးဖို့လိုပါတယ်။ အရှင်းဆုံး ပြောရရင် တော့ အဲဒီဝန်ထမ်းတစ်ဦး နဲ့အတူတူအလုပ်လုပ်ရတဲ့ အတွက် မိမိ ရဲ့လုပ်ချင်ကိုင်ချင်စိတ် energy တွေ မြင့်တက်လာသလား ကျဆင်း ကုန်သလား ဆိုတာကို ဆိုလို တာဖြစ်ပါတယ်။ နောက်တစ်ခါ အဲဒီဝန်ထမ်းနဲ့အဖွဲ့အစည်း ကြားက Relationship ကိုလဲကြည့် ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ တစ်ချို့ဝန်ထမ်းတွေကကျတော့လဲ အလုပ်လဲ အရမ်းလုပ်နိုင် အနာဂတ်အလားအလာ လဲ ရှိပါလျက်နဲ့ team အတွင်း တစ်ယောက်နဲ့တစ်ယောက် မကောင်းပြောတာ၊ သွေးကွဲ စေတာ၊ အုပ်စုဖွဲ့တာ အစရှိတာတွေကို လုပ်တတ်တာကြောင့် သူတို့ရဲ့တန်ဖိုးတွေဟာ ကျဆင်းကုန်ရပါတယ်။ . ဒီတော့ ဖော်မြူလာက ဒီလိုဖြစ်သွားပါတယ်။ . Employee’s value = (current performance + future potential) – emotional expense . ဒါဆိုရင်တော့ ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် ဘယ်လောက်တန်သလဲဆိုတာကို သိလောက်ပြီထင်ပါရဲ့။ .

စီမံခန့်ခွဲသူများလည်း မိမိလုပ်ငန်းအတွက် ရေရှည်လက်တွဲ ရမယ့် ဝန်ထမ်းရဲ့value ကို သိဖို့ဘာတွေပါဝင်ရမယ်ဆိုတာကိုသိသွားလောက်ပြီဖြစ်သလို ဝန်ထမ်းများအနေနဲ့လည်းမိမိတန်ဖိုးကို တက်သထက် တက်အောင် ဘာတွေမြင့်တင်ရမယ်ဆိုတာကို သိရှိသွားလောက်ပြီလို့ယူဆမိပါတယ်ဗျား။ . အခြားသောလုပ်ငန်းခွင်ဆိုင်ရာ ပညာရပ်ဆိုင်ရာ ဗဟုသုတ များအတွက် Kaung Hein Soe – Strategic Page ကို Like and see frist လုပ်ထားဖို့လိုအပ်ပါတယ်။

Kaung Hein Soe - Strategic Business Consultant